Re: [VFOSSA] Góc nhìn về FOSS từ các Venture Capital (Qũy đầu tư mạo hiểm)

Hi Ngôn,

2012/3/10 Ngon Pham <phamhuungon@gmail.com>

Hi mọi người, 

Nhân tình hình đầu tư công nghệ ở Việt Nam năm nay đang rất sôi động, hôm nay Ngôn tranh thủ cafe với một người bạn hiện đang làm Vice President cho một VC lớn và trao đổi để tham khảo cách nhìn FOSS từ phía các công ty này.

Mình có gặp Mr. James một lần, có trao đổi qua.
http://idgvv.com.vn/en/team/james-vuong

Theo mình nghĩ, Venture Capital không để ý đến mèo trắng mèo đen,
chưa nói gì đến FUD làm cho họ sợ rằng FOSS là mở toang, gây mất ưu thế cạnh tranh, đặc biệt với startup.
 

Tất nhiên tất cả ý kiến phía dưới đều mang tính chất tham khảo, có thể chỉ hữu ích với một số doanh nghiệp trong một số lĩnh vực nhất định. Tuy nhiên âu cũng là góc nhìn đầu tư để các doanh nghiệp FOSS chúng ta tham khảo để có thể tận dụng khi phù hợp và cần thiết.

1. Về thị trường nhà nước: Quan điểm của VC thì đây là một thị trường không hấp dẫn

• Khả năng scale up lên rất khó. Việc bán được 1,2 khách hàng không chắc sẽ bán được các khách hàng tiếp theo. Chủ yếu vẫn dựa trên phần lớn quan hệ của các cá nhân.

Đây là đặc điểm chung của các doanh nghiệp Á Châu đây. Startup cực khó.

• Thị trường bị án ngữ bởi các doanh nghiệp lớn như FPT, CMC... Rất khó để các doanh nghiệp vừa và nhỏ chen chân vào

Họ dùng thế mạnh quy mô để đè bẹp (chứ ít khi mua lại SME hay startup như Tây.
Mình hoàn toàn chia sẻ điều này. 

• Trong 2-3 năm sắp tới thì tình hình kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn, các dự án sẽ bị cắt giảm khá nhiều

VC sẽ không nhảy vào thị trường này. Tất nhiên. 

2. Về thị trường doanh nghiệp: Bắt đầu có một số tiềm năng nhất định

• Các doanh nghiệp nhà nước lớn (Viettel, VNPT...), hay các công ty tư nhân lớn (Các ngân hàng...) nếu có quan tâm đến FOSS thì đa phần sẽ tự triển khai do các công ty này đều có bộ phận IT của riêng mình.

Điều này chỉ đúng một nửa hay ít hơn. Xét nhé

1. OS, Office suite: Là hai phần mềm cơ bản nhất, họ sẽ cần và cần cả support trong nước (IT trong công ty không đủ,không hiệu quả)
2. Email, Document nhiều thứ nữa: Xu hướng là sẽ lên cloud. Họ vẫn cần control nó
3. Với các công ty dùng FOSS để phát triển như là core biz: Họ vẫn cần tương tác liên tục với cộng đồng FOSS. Tiếc là các công ty lớn này dùng FOSS nhưng không chia sẻ, giao lưu ngược lại với cộng đồng: Làm vậy sẽ chết yểu.
    

• Thị trường các SMEs thì đông đảo, về tiềm năng thì rõ ràng là có (VD như Misa) nhưng vấn đề là phần lớn các doanh nghiệp này chưa có nhận thức sâu về IT nói chung (huống hồ là FOSS), nên cũng là một thị trường khá sơ khai

Đa số chỉ dùng FOSS dạng users Tí Tèo.
Những công ty có hiểu biết về IT thì sẽ customize.

Mình nghĩ hướng customize sẽ có lợi về short term và là bước không thể không bước qua của SME ở Việt Nam.

Nhưng từ vai trò VC, mình chưa thấy lợi lộc gì như đầu như vào cái "mở" -> thì còn bán (lại) cho ai nữa?
 

• Tuy nhiên cũng bắt đầu có một số tiềm năng. Ví dụ như Google Apps giờ đăng ký mới chỉ cho tối đa 10 accounts, nên các doanh nghiệp cũng bắt đầu cân nhắc chuyển sang một hạ tầng khác, + đường truyển trong nước sẽ nhanh hơn.

Chuyện này có thật à? Hay quá.
Mình cũng hy vọng có luật về việc đặt dữ liệu ở đâu, trong hay ngoài nước (như e vi phạm luật WTO)
Tiếc là năng lực các doanh nghiệp trong nước chưa đáp ứng được; chưa bằng *bộ* Google Apps.

• Nên ứng dụng FOSS sẽ có nhiều cơ hội. Tương tự cho các dịch vụ cloud khác, tuy nhiên email + tài liệu vẫn là những cái cơ bản nhất

+1. Zimbra và Alfresco nhiều người đang làm.
 

3. Về thị trường cá nhân: Đây là thị trường tiềm năng nhất mà các VC tập trung

• Thị trường có khả năng phát triển cực nhanh, đặc biệt khi vai trò của các cá nhân ngày càng trở nên quan trọng, và tiêu xài nhiều hơn
• Tuy nhiên ở thị trường này thì chưa thấy có gì liên quan đến các doanh nghiệp FOSS. Có chăng thì nằm ở các doanh nghiệp tận dụng FOSS để tối ưu chi phí cũng như tối ưu hóa quá trình phát triển.

Tổng kết hai ý trên: VC nào vào Việt Nam cũng muốn xây SNS thật to. 

• Ở thị trường này thì có vẻ nhà đầu tư cũng không rõ ràng bởi họ chỉ quan tâm đến việc làm sao càng thu hút càng nhiều khách hàng càng tốt, xài M$ cũng được miễn làm sao kiếm được tiền. Tuy nhiên, quan điểm cá nhân Ngôn đánh giá khá cao thị trường này. Ở việc nếu chúng ta có khả năng tận dụng lại các open source mạnh như Hadoop, HBase, Solr... kết hợp các open data như Wikipedia, OpenStreetMap... thì có thể tạo ra được những dịch vụ hữu ích nhanh chóng, chi phí thấp và thu hút một lượng lớn người sử dụng.

Mình chưa hiểu đến như đấy.
Nhưng thanks Ngôn cái tên Solr, đang định ứng dụng.

--
Best Regards,
Nguyen Hung Vu [aka: NVH] ( in Vietnamese: Nguyễn Vũ Hưng )
vuhung16plus{remove}@gmail.dot.com , YIM: vuhung16 , Skype: vuhung16plus, twitter: vuhung, MSN: vuhung16.
http://www.facebook.com/nguyenvuhung
http://nguyen-vu-hung.blogspot.com/
Học tiếng Nhật: http://hoc-tiengnhat.blogspot.com/
Vietnamese LibreOffice: http://libo-vi.blogspot.com/
Mozilla & Firefox tiếng Việt: http://mozilla-vi.blogspot.com/